Tema 4: O Deseño Curricular - DIARIO

Este tema trata sobre o deseño curricular, que como se argumentou no debate da primeira sesión, é un aspecto indispensable de cara a función docente. A definición de currículo é a seguinte: regulación dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas. Os seus contidos van a definir como temos que levar a cabo o noso traballo, e por iso é importante coñecer ben os seus elementos: obxectivos de cada ensinanza e etapa, as competencias, os contidos, os estándares de aprendizaxe avaliábeis, os criterios de avaliación e a metodoloxía didáctica. En xeral, os contidos do currículo para as linguas estranxeiras na ESO e no bacharelato parécenme bastante positivos. Por exemplo, as metodoloxías que favorecen o aprender a aprender, o traballo en equipo ou o pensamento crítico; ou o sistema de avaliación continua, formativa e integradora.

Son elementos moi positivos, pero creo que todos (ou case todos) estariades de acordo cando digo que non se cumpren en moitos casos. En moitos centros, por exemplo, chámanlle avaliación continua a ter un exame final de tipo gramatical ao rematar cada trimestre, e facer unha media dos tres para obter a cualificación final do curso. Faise iso en lugar de facer un seguimento continuo do traballo dos estudantes para comprobar as competencias e habilidades que van adquirindo. Algo que me parece especialmente importante nas materias de linguas estranxeiras, xa que é necesario valorar as catro destrezas necesarias para a adquisición dunha lingua (listening, speaking, reading, e writing). Reducir a avaliación a unha proba de gramática e vocabulario transmítelle ao alumnado que é unha materia de “memorizar, aprobar e olvidar”, independentemente de se hai algún exercicio de listening ou speaking que non se acaba valorando. É un sistema que non motiva en absoluto ao alumnado e provoca unha falta de interese polas linguas e unha sensación de incompetencia por non utilizalas dunha maneira máis práctica.

Tamén é certo que hai casos nos que se cumpren os contidos do currículo. Na miña experiencia persoal, tiven un profesor de inglés en 4º da ESO que utilizaba moito as TICs, por exemplo. Deseñaba exercicios con código HTML (anque eran de encher ocos) e utilizaba vídeos musicais para as probas de listening.  Ademais, propoñía proxectos en grupos coma a elaboración dun vídeo coa temática da unidade didáctica correspondente, que serviu para practicar a destreza oral e motivou bastante á clase no seu momento. Non era nada demasiado innovador, pero destacou sen dúbida en comparación ao que estábamos acostumados. O mais innovador que vin no meu instituto fíxoo un profesor de galego, que utilizou a plataforma Edmodo (que vimos nos na clase) durante todo un curso en 4º da ESO como un experimento. A utilización de unha “red social” da educación motivounos bastante pero non é algo que se debería utilizar para os exames, por exemplo, xa que os facíamos en grupo utilizando o skype.

En conclusión, o currículo regula o proceso de ensino e vai ben encamiñado, centrándose na educación por competencias e nas metodoloxías que mencionei antes. Pero iso realmente non serve de nada cando o profesor de inglés de sempre ensina os contidos como leva facendo dende sempre: dunha forma teórica que favorece a dinámica de “memorizar, aprobar e olvidar”.  Se queredes podedes comentar algunha posible solución a este problema que se vos ocorra, como pode ser a formación contínua do profesorado ou o peer to peer evaluation, que comentamos na clase.